Trader là một nghề nghiệp thu hút khá nhiều nhân sự trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, nghề nghiệp này đang manh nha phát triển, đi lên cùng sự tham gia của những cá nhân ưa thích đầu tư, ưa thích mạo hiểm và mong muốn tự chủ – tự do tài chính. Vậy bạn đã hiểu về nghề Trader? Liệu nghề nghiệp này có phù hợp với bạn?

Trader là một công việc có bề nổi hấp dẫn, và phù hợp với mong muốn của rất nhiều người. Với nghề nghiệp này, bạn không nhận sự quản lý của người khác, tự do thời gian, và hoàn toàn có thể làm chủ chính mình.
Từ A tới Z
Trader có thể được dịch nghĩa đơn giản là nhà giao dịch. Trong giới đầu tư tài chính, trader là những người tham gia mua bán và hưởng lợi từ sự chênh lệch giá của các sản phẩm. Các sản phẩm để trade rất đa dạng, như: Forex (Ngoại hối với các cặp tiền tệ); Chỉ số chứng khoán, vàng, bạc, dầu thô v.v. Các sản phẩm này sẽ được giao dịch tại các sàn giao dịch trực tuyến.
Giới đầu tư tài chính Việt Nam phổ biến nhất là vẫn là đầu tư chứng khoán. Và sản phẩm này cũng chỉ mới được bắt đầu giao dịch từ năm 2000. Ngoại hối, chỉ số vàng, chứng khoán quốc tế, tiền điện tử… lại là những sản phẩm phải được trade tại các sàn giao dịch quốc tế. Nơi các trader trên toàn thế giới cùng tham gia mua bán – như vậy tính nhộn nhịp – khả năng thanh khoản của sản phẩm mới coa.
Tuy nhiên trước khi trade – bạn phải tìm hiểu rất kỹ về các sàn giao dịch. Vì nói đơn giản, là bạn sẽ bỏ tiền lên nền tảng này, và mua bán trên đó. Nếu lời, tiền sẽ đổ về tài khoản của bạn ở sàn giao dịch. Nên điều kiện tiên quyết là phải chọn sàn sẽ cho bạn rút tiền từ tài khoản trên sàn về tài khoản ngân hàng cá nhân (một số sàn giao dịch sẽ làm khó dễ khách hàng, hoặc thậm chí không cho khách hàng rút tiền về tài khoản cá nhân). Tất nhiên việc chọn sàn cần rất nhiều yếu tố cần lưu ý khác, nhưng lấy ví dụ trước một yếu tố, để chúng ta thấy được sự phức tạp của thị trường này.

Trở lại với nghề trader – liệu đây có thể gọi là một nghề? Khẳng định là có thể. Cũng như những công việc khác, trade có thể mang tới thu nhập và cũng cần bỏ công sức để đạt được thành quả. Nhưng nghề nghiệp này đang được tô hồng khá nhiều bởi một số tổ chức, cá nhân và đội nhóm. Những năm gần đây, không ít người vẫn thường nhận được những cuộc gọi từ các Broker (những nhà môi giới) – mời chào đầu tư – trading vào cổ phiếu quốc tế, chỉ số chứng khoán v.v. Điểm chung của những cuộc gọi này là hứa hẹn những mức lợi nhuận vô cùng tiềm năng. Ví dụ như trader có thể giúp bạn tăng tài khoản từ 1 lên 2, thậm chí là lên gấp 10 – rất hấp dẫn – nhưng nếu dễ như vậy thì phải chăng ai cũng lựa chọn làm trader?
Thừa nhận việc trader là một nghề hấp dẫn, làm việc ở mọi nơi, chỉ cần một chiếc máy tính bấm nút là kiếm được tiền, anh Dương Nguyễn Huy – nhà sáng lập Trader Viet nhắc nhở thêm:
“Có một thống kê trong giới, đó là 90 – 90 – 90. Tỉ lệ này nói điều gì? 90% số người tham gia vào thị trường sẽ thua lỗ 90% trong vòng 90 ngày”.
Nghĩa là nếu bạn thực sự muốn trở thành một người làm công việc trader, dù là Part-time, hay Full-time, bạn cũng phải đảm bảo mình nằm trong số 10% những người tham gia thị trường. Đây là một tỉ lệ khá nhỏ nhoi, và chỉ thực sự khả thi nếu bạn có năng lực.
Họ là ai?
Anh Huy cho biết, những người tham gia vào thị trường tài chính, làm trader thường có 2 đặc điểm “Tìm kiếm thêm một nguồn thu nhập” hoặc “Muốn thay đổi công việc hoặc chưa có không việc”, thường là những người ở độ tuổi 18 đến 40, giới tính nam.
Những đặc điểm này cũng khoanh vùng 1 phần nào đó những cá nhân chọn trader là một nghề nghiệp. Nhưng chưa đủ để thực sự đánh dấu những người thành công trên thị trường. Để thành công trader phải là những người có:
- Khả năng lên kế hoạch tốt. Kế hoạch này phải bao gồm những mục tiêu về tài chính của bản thân và gia đình. Một người làm nghề trader cũng giống như tự mình điều hành một công ty tài chính tại gia. Nơi họ phải biết nguồn vốn cần có là bao nhiêu, sử dụng chúng như thế nào mới hiệu quả.
Nói ra có thể đơn giản, nhưng lập kế hoạch và tuân thủ nó lại là điều không phải ai cũng làm được.
- Họ phải là người am hiểu thị trường. Có rất nhiều sản phẩm đầu tư trên thị trường, và rõ ràng, các trader phải hiểu về việc mình đang giao dịch những sản phẩm nào và vì sao nên chọn những sản phẩm này.
Giống như việc mua một miếng đất, mỗi một miếng đất sẽ luôn có những câu chuyện kèm theo của nó. Vậy việc chọn sản phẩm để trade cũng vậy, bạn phải hiểu câu chuyện của từng sản phẩm, những tin tức về thị trường đang diễn ra xung quanh nó
- Am hiểu cách đọc biểu đồ. Với những ai làm trong lĩnh vực đầu tư tài chính, đã biết về thị trường chứng khoán chắc cũng không quá xa lạ về các biểu đồ giá. Nhưng với những ai chưa biết, thì cũng phải tự mình học tập. Biểu đồ giá thể hiện lịch sử giá của các sản phẩm – từ lịch sử, các nhà kinh tế học đã tìm ra những phương pháp để dự đoán giá theo giờ, theo tháng, theo năm. Tất nhiên – tất cả chỉ mang tính tương đối, nhưng rõ ràng – chúng giúp ích rất nhiều nếu bạn muốn tham gia thị trường.
Làm trader có tốn nhiều thời gian?

Thực tế, không phải ai chọn làm Trader cũng là người làm việc tự do. Có những trader làm việc cho các công ty tài chính, tại các bộ phận đầu tư v.v Công việc này cũng tương tự như những công việc hành chính khác – có sự quản lý, cấp bậc, ban bệ và dĩ nhiên cũng có thời gian làm việc rõ ràng.
Nhưng đối với các Trader tự do – những người tự quản lý và giao dịch bằng tiền của chính mình, việc trade bao nhiêu, bao lâu, thời gian như thế nào là quyền hạn của mỗi người.
Với những sản phẩm như Forex (ngoại hối); Hàng hóa; Tiền mã hóa (Cryptocurrency) – việc giao dịch có thể diễn ra 24/24. Nhiều trader mới (những người mới bước chân vào thị trường) – có thể sẽ bị cảm giác “nghiện” – dành rất nhiều thời gian cho việc đầu tư. Vì thực tế, việc sử dụng tiền của chính mình để sinh lợi nhuận là điều vô cùng áp lực.
Tuy nhiên, việc dành quá nhiều thời gian vào việc trading có thể khiến một cá nhân trở nên “hao mòn” về cả thể xác, lẫn tinh thần. Khi tâm lý bất ổn, việc đầu tư thành công lại trở nên rất khó khăn. Với một số cá nhân lựa chọn trader như một công việc làm thêm, tạo thu nhập thứ 2, việc quá tập trung vào nghề trader có thể khiến công việc chính bị ảnh hưởng nặng nề.
Nhiều trader lâu năm tin rằng, chỉ nên đầu tư khi tín hiệu từ thị trường sẵn sàng. Và để biết bao giờ tín hiệu thị trường sẵn sàng, thì đó tiếp tục là câu chuyện của thời gian, sự tôi luyện, và học hỏi.

Phân loại trader
Anh Dương Nguyễn Huy (Nhà sáng lập Trader Việt) tạm chia trader thành 4 nhóm, dựa trên khung thời gian nắm giữ lệnh:
- Scalping – lướt sóng cực ngắn: vào lệnh và ra lệnh trong vài phút đến 1, 2 tiếng đồng hồ
- Day trade – Theo ngày: vào lệnh và ra lệnh trong ngày, không để lệnh qua đêm
- Swing trading – Đi theo bước sóng, nắm giữ lệnh trong vài ngày tới 1,2 tuần.
- Position Trading – Nhà đầu tư vị thế: Kéo dài lệnh từ 1 tháng đến vài tháng.
Việc chia rõ các phong cách trading sẽ giúp nhà đầu tư lựa chọn xem – mình phù hợp với phong cách nào. Thực tế đối với nhà đầu tư mới, việc lựa chọn không hề dễ. Anh Huy cho rằng, có thể định hình phong cách bằng việc “Ghi chép nhật ký giao dịch”. Tức là ghi chép lại các hành vi và suy nghĩ của mình trong một thời gian, để xác định xem mình phù hợp với phong cách nào.
“Một số anh chị trader, khi nắm giữ 1 lệnh, qua đêm mình không ngủ được, vì lo sợ ngày mai tài khoản đã thay đổi quá nhiều.” Và nếu liên tục không chịu nổi cảm giác để lệnh qua đêm chẳng hạn, thì hãy lựa chọn Day Trading hoặc Scalping. Anh Huy tin rằng, thời gian đầu trader nên dành nhiều thời gian ghi chép lại nhật ký giao dịch, những biến động về tâm lý sẽ giúp mình hiểu rõ bản thân nên chọn phương án nào.
Tuy nhiên câu chuyện làm sao để trở thành một trader thành công sẽ còn là một câu chuyện dài, chúng tôi sẽ tiếp tục trong các bài viết khác, mời các bạn đón xem.
Thảo luận về bài viết