Bốn chữ M cho một cổ phiếu “chất”

Chọn đúng cổ phiếu có thể mang lại tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ và lợi nhuận cao cho nhà đầu tư. Để giúp nhà đầu tư xác định một cổ phiếu tốt hẳn không thể thiếu phương pháp “Bốn chữ M của Phil Town”.

Thái Phạm – Chủ tịch và Nhà sáng lập công ty Happy Live – Công ty chuyên xuất bản, giáo dục, huấn luyện về đầu tư tài chính và chuyển hóa con người tại Việt Nam cho rằng nhận thức đúng đắn và kỷ luật “thép” là hai yếu tố quan trọng góp phần tạo nên thành công cho nhà đầu tư.

Chu kỳ kinh tế ảnh hưởng đến quyết định đầu tư

Tất cả những người nói đầu tư chứng khoán là đơn giản thì họ chỉ đang cố gắng dụ lấy tiền của bạn!

Thái Phạm – Chủ tịch và Nhà sáng lập công ty Happy Live

Theo đó, nhận thức đúng và kỷ luật sẽ giúp hạn chế những rủi ro trong quá trình đầu tư. Bởi khi thị trường biến động, hoặc khi định giá doanh nghiệp bị đẩy lên quá cao đều sẽ dẫn đến rủi ro. Tuy nhiên nhà đầu tư sẽ làm chủ được cục diện đó hoặc giả chăng, vẫn sẽ nhận ra được đâu là rủi ro, nếu cẩn trọng và tuân thủ luật.

Thế nhưng, thực tế cho thấy, ngay cả khi đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, vẫn sẽ có không ít lần nhà đầu tư phải đối mặt với những chu kỳ mà kinh tế thị trường biến động. Điều này tác động lớn đến tài sản của nhà đầu tư. Vậy nhà đầu tư có cần phải xem xét ảnh hưởng của chu kỳ đến quyết định đầu tư của mình hay không?

Anh Thái khẳng định: “Chu kỳ kinh tế luôn luôn đóng một vai trò rất lớn với quyết định đầu tư của nhà đầu tư”. Nếu như trước đây, thị trường chứng khoán có thể chỉ cần nhìn các hoạt động tại Việt Nam thôi thì trong bối cảnh nền kinh tế mở và liên thông như hiện nay, những tác động của các thị trường quốc tế như Mỹ, Trung Quốc ngay lập tức có thể ảnh hưởng tới tâm lý, hành vi của nhà đầu tư trên thị trường. 

Ví dụ một pha giảm điểm vô cớ trên thị trường chứng khoán Mỹ cũng có thể kích hoạt sự lo ngại nhất định của nhà đầu tư tại thị trường Việt Nam. Sẽ không có tác động quá nhiều nếu thị trường chỉ giảm một ngày. Tuy nhiên, nếu thị trường ghi nhận sự sụt giảm liên tiếp thì mọi người sẽ luôn có tâm lý lo sợ: “Không biết có những vấn đề nào liên quan đến sự tiêu cực kinh tế thế giới không?”. Từ đó, dẫn đến những rủi ro nhất định khi “cầm” cổ phiếu trong tay. Tâm lý này ngày càng dễ gia tăng hơn với sự phát triển của internet và mạng xã hội hiện nay. 

Do đó, anh Thái nhận định “Đầu tư ngày càng trở nên phức tạp,” đòi hỏi các nhà đầu tư ngoài sự am hiểu chu kỳ kinh tế, cũng cần phải xét đến cả tâm lý học hành vi. Nhưng yếu tố cốt lõi nhất vẫn là chu kỳ kinh tế.

Nhận diện cổ phiếu “tốt” từ phương pháp “Bốn chữ M” của Phil Town

Cái quan trọng là thời điểm mua vào. Bởi vì mua đúng là đã thành công đến 80%.

Thái Phạm – Chủ tịch và Nhà sáng lập công ty Happy Live

Bên cạnh việc hiểu được những diễn biến của chu kỳ kinh tế và xác định đúng thời điểm mua vào, nhà đầu tư còn cần phải có hiểu biết sâu sắc về ngành và triển vọng của ngành mà mình sẽ “xuống tiền” đầu tư. Theo đó, “Phương pháp đầu tư 4 chữ M của Phil Town” có thể giúp nhà đầu tư nhận diện được đâu là một cổ phiếu “đáng để xuống tiền”.

Bốn chữ M này bao gồm Management (Quản lý), Moat (Lợi thế cạnh tranh), Margin of Safety (Biên độ an toàn) và Meaning (Ý nghĩa). Theo anh Thái, cổ phiếu hội tụ đầy đủ 4 yếu tố này là một khoản đầu tư tích lũy tuyệt vời. Cụ thể các đặc điểm, ý nghĩa của 4 tiêu chí như sau:

1. Management (Ban lãnh đạo): Ban lãnh đạo đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn dắt và lèo lái con tàu mang tên “thương hiệu”. Bên cạnh yếu tố năng lực và kinh nghiệm chuyên môn, tính trung thực và sự cầu thị trong kinh doanh của ban lãnh đạo cũng là một trong những yếu tố đánh giá tiềm năng tăng trưởng của một công ty. 

Ban lãnh đạo giỏi có khả năng đưa ra các quyết định chiến lược và thực hiện chúng một cách hiệu quả để tạo ra giá trị cho cổ đông. Điều này bao gồm khả năng quản lý rủi ro, tài chính và định hướng phát triển dài hạn.

Theo anh Thái, nhà đầu tư có thể đánh giá thông qua bảng báo cáo thường niên, bản cáo bạch niêm yết và những báo cáo tài chính kiểm toán mỗi một năm của doanh nghiệp. Mặc dù thị trường biến động sẽ có lúc lên lúc xuống, tuy nhiên, số liệu sẽ nói lên tất cả nếu giá trị thương hiệu của doanh nghiệp vẫn được mở rộng trên thị trường. 

2. Moat (Lợi thế cạnh tranh): Một công ty có lợi thế cạnh tranh mạnh mẽ sẽ có lợi thế so với các đối thủ cạnh tranh, giúp bảo vệ lợi thế và giá trị của công ty trong thời gian dài. Lợi thế này có thể đến từ các yếu tố như sự sáng tạo công nghệ, quyền sở hữu trí tuệ, quy trình sản xuất phức tạp hoặc mạng lưới phân phối rộng lớn.

Ngoài ra, nhà đầu tư cũng nên hiểu rõ dòng tiền của doanh nghiệp đó có đến từ hoạt động kinh doanh chính không, hoạt động kinh doanh đó có lành mạnh hay không và khả năng chuyển hóa lợi nhuận trở thành dòng tiền như thế nào.

Để biết được lợi thế cạnh tranh của một công ty trên thị trường, theo anh Thái, nhà đầu tư cần có kiến thức về báo cáo tài chính doanh nghiệp. Các dữ liệu quan trọng bao gồm các chỉ số như doanh thu, lợi nhuận, biên lợi nhuận và tỷ suất sinh lời qua từng quý, từng năm.

Bạn trả giá và phải kiên nhẫn chờ đợi thời điểm dành cho mình.

Thái Phạm – Chủ tịch và Nhà sáng lập công ty Happy Live

3. Margin of Safety (Biên độ an toàn): Biên an toàn về giá cũng là một yếu tố không nên bỏ qua khi cân nhắc cổ phiếu của một doanh nghiệp.

Để ví dụ cho yếu tố này, anh Thái dẫn chứng câu chuyện thực tế về cổ phiếu của Tập đoàn Hòa Phát vào thời điểm tháng 11/2021. Hòa Phát vốn dĩ là một doanh nghiệp rất tốt, có lợi thế cạnh tranh và hướng phát triển bền vững. Thời điểm đó, lợi nhuận của Hòa Phát đã tăng đến hơn 40% và nhiều nhà đầu tư vẫn kỳ vọng con số này sẽ tiếp tục đi lên mà quên mất biên an toàn ở thời điểm đó không còn nhiều. 

Lý giải cho vấn đề này, anh Thái cho biết, nhiều nhà đầu tư đã bỏ qua tính chu kỳ của ngành thép. Khi đến giai đoạn cao trào, thị trường sẽ có lúc đóng băng, cổ phiếu phải rớt giá. Bởi vì cổ phiếu Hòa Phát đã tăng từ vùng đáy lên gấp bốn lần rồi, nếu nhà đầu tư mua sẽ cực kỳ rủi ro. Khi thị trường có sự điều chỉnh lớn sẽ mất nhiều thời gian để phục hồi mức lỗ của bản thân kể cả là nhà đầu tư ngắn hay dài hạn.

4. Meaning (Ý nghĩa): Ở đây chỉ “Sự thấu hiểu” của nhà đầu tư đối với doanh nghiệp mà họ đang nắm cổ phiếu. Để đánh giá khả năng tăng trưởng và sức khỏe kinh doanh của một công ty, nhà đầu tư không chỉ cần có sự hiểu biết sâu sắc về ngành và triển vọng của ngành, mà còn phải hiểu rõ mô hình kinh doanh của doanh nghiệp, lợi thế độc quyền, đối thủ cạnh tranh và biến động thị trường sẽ tác động như thế nào đến doanh nghiệp đó.

Thị trường đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá một cổ phiếu. Một công ty hoạt động trong một thị trường lớn và đang phát triển có nhiều cơ hội tăng trưởng hơn so với một thị trường nhỏ. Tuy nhiên, để tường tận những điều này, nhà đầu tư cần dành nhiều thời gian nghiên cứu, theo dõi doanh nghiệp đó trong một thời gian dài. 

Qua việc xem xét bốn yếu tố trên, nhà đầu tư có thể đánh giá tiềm năng tăng trưởng và định giá của một cổ phiếu. Và để nắm vững các yếu tố cơ bản trước khi đưa ra quyết định đầu tư, mời các bạn lắng nghe những đúc kết đầy kinh nghiệm của anh Thái Phạm trong chương trình Wealth-Being tại đây.