Suốt hành trình sinh ra và lớn lên, đâu là những khó khăn mà con có thể gặp phải và cha mẹ nên sát cánh cùng con như thế nào trong những gian khó ấy?
Ở tập mới nhất của Mindful Parenting, Host Quốc Khánh và Thầy Minh Niệm chia sẻ những nỗi niềm của nhiều bậc làm cha mẹ có con gặp khiếm khuyết về thể chất và tinh thần cũng như cách cha mẹ đồng hành cùng con vượt qua cửa ải gian khó này.
Những dạng khó khăn của con
Cha mẹ nào cũng mong muốn con mình sinh ra đẹp đẽ, khỏe mạnh thế nhưng trường đời luôn trao cho mỗi gia đình những “cuốn sách” khó đọc. “Cuốn sách” khó đọc đó chẳng may lại là việc con mình sinh ra không được lành lặn về các giác quan hay khiếm khuyết về cơ thể. Một số trẻ bị bệnh liên quan đến tâm thần như tự kỷ, tăng động giảm chú ý, tâm thần phân liệt.
Khi con bị tự kỷ, con sẽ không thể diễn đạt ngôn ngữ, cảm xúc giống như người bình thường hay thầy Minh Niệm có miêu tả rằng: “Trẻ tự kỷ giống như một cái radio mà khi đi vào đường hầm, đài radio vẫn phát lên nhưng cha mẹ không nghe hiểu gì cả”. Đứa trẻ tự kỷ sống trong một thế giới tách biệt mà chính cha mẹ cũng không biết đó là gì, không hiểu được con nghĩ gì, muốn gì, cần gì. Trong một số trường hợp con còn phản ứng bằng cách đập phá không lý do.

Trẻ tự kỷ giống như một cái radio mà khi đi vào đường hầm, đài radio vẫn phát lên nhưng cha mẹ không nghe hiểu gì cả.
Chẳng ai muốn tác phẩm của mình như vậy cả. Hẳn là cha mẹ sẽ sụp đổ, dằn vặt, tự hỏi bản thân: “Tại sao chuyện này lại xảy đến với con mình? Tại sao lại là con mình? Tại sao mình phải đón nhận kết quả như thế?”. Tùy vào hành trình lớn lên, mỗi bậc cha mẹ sẽ tích lũy cho riêng mình vốn sống khác nhau để đối diện với những khó khăn xảy đến trong đời. Bậc cha mẹ nào đã trải qua nhiều gian khó, thương đau sẽ dễ mở lòng để đón nhận cửa ải lần này của con hơn những người sống trong điều kiện thuận lợi. Nhưng vẫn sẽ phải mất một thời gian cha mẹ mới học được cách chấp nhận sự thật.
Giống như một người bị ung thư, khi họ chấp nhận mình bị ung thư thì lúc này tiến trình trị liệu mới bắt đầu xảy ra. Tương tự, khi cha mẹ có con bị vấn đề về thể chất hoặc tinh thần, chỉ có con đường duy nhất là học cách chấp nhận càng sớm càng tốt. Vì để càng lâu sẽ càng bào mòn tâm hồn của cha mẹ và có thể không kịp giải cứu đứa bé đó.

Cha mẹ sẽ rất đau khổ khi con sinh ra không được lành lặn nhưng nhà nào cũng có “quyển sách” khó đọc, chấp nhận là bước đầu tiên để cùng con vượt qua khó khăn.
Cách đồng hành khi con gặp khó khăn
Khi một cái cây có quá nhiều cành lá um tùm khiến cây không thể đơm hoa kết quả thì hoặc ta phải cắt bớt những cành nhánh không cần thiết để cây nhẹ nhàng vươn lên, hoặc bản thân cái cây phải hấp thụ nhiều dưỡng chất gấp bội. Làm cha mẹ cũng giống như những cái cây, khi cha mẹ có con bị khiếm khuyết, hoặc cha mẹ lựa chọn buông bỏ, hoặc phải rộng lớn hơn để đồng hành cùng con.
Có nhiều cha mẹ lựa chọn từ bỏ vì con không thể cứu vãn, thậm chí chấp nhận để con kết liễu cuộc đời. Thầy Minh Niệm đã từng chứng kiến có những bậc cha mẹ bỏ con một cách gián đoạn, không gặp mặt, không muốn đưa cánh tay ra giúp đỡ vì đụng tới là con “nhả độc” vào mình. Nhưng cũng có những bậc cha mẹ chấp nhận để chất độc nhiễm vào người, con có cắn, cào cấu vẫn kiên nhẫn đưa con trở về với sự thuần khiết ban đầu. Đó là những bậc cha mẹ có trí tuệ, có tỉnh thức để nhận biết rằng bên trong con mình còn nhiều giá trị tốt đẹp chứ không chỉ là hiện tượng nhất thời này. Việc giúp con chuyển hóa, chữa lành những vết thương đó cũng đồng nghĩa với việc cha mẹ đang phần nào đưa những giá trị tốt đẹp của con dần tuôn trào trở lại.

Việc giúp con chữa lành những vết thương cũng đồng nghĩa với việc cha mẹ đang phần nào đưa những giá trị tốt đẹp của con dần tuôn trào trở lại.
“Một đứa trẻ được sống với những giá trị tốt đẹp thì hạnh phúc biết chừng nào!”, thầy Minh Niệm chia sẻ một cách đồng cảm. Khi một đứa trẻ bị khiếm khuyết về cơ thể hay mang trong người nhiều chất độc thì con chính là người đầu tiên đối diện và trải qua nỗi đau ấy. Cha mẹ cũng có liên đới nhưng vẫn là người ngoài. Khi tiếp xúc với con, cha mẹ cũng đau đớn nhưng khi tách ra khỏi con, đi làm, đi chơi, cha mẹ vẫn thưởng thức giá trị tài năng, thông minh của mình, cha mẹ vẫn hạnh phúc. “Nhưng còn đứa trẻ thì vẫn thường trực sống trong bóng tối, vậy ai đáng thương hơn? Nó đáng bị bỏ đi hay đáng nhận được sự giúp đỡ?”, thầy ôn tồn hỏi. Nếu đã chọn giải pháp đồng hành thì cha mẹ phải học cách trưởng thành, rộng lớn ôm lấy khó khăn của con.

Để theo dõi đầy đủ cuộc trò chuyện của thầy Minh Niệm về chủ đề “Cùng con vượt qua gian khó”, bạn có thể nhấn vào đây.
Chương trình có sự đồng hành của Nam Úc Scotch AGS – Trường Úc 100 năm, cung cấp chương trình chuẩn Úc toàn phần dành cho học sinh lớp 1 – 12.
Thảo luận về bài viết