Trong tập 5 của Proud Vietnam – Mùa 2 do VietSuccess sản xuất, GS.TS. Nguyễn Đức Thành đã có những chia sẻ về hành trình nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ vào y học. Hiện anh là Giáo sư và nhà nghiên cứu tại Đại học Connecticut, Hoa Kỳ, giám sát nhiều dự án khoa học đột phá trong lĩnh vực vật liệu sinh học và vaccine.
Khác với nhiều nhà khoa học y sinh khác, GS.TS. Nguyễn Đức Thành không xuất thân từ lĩnh vực y học mà từ ngành kỹ thuật cơ khí và vật liệu. Sau khi hoàn thành chương trình Tiến sĩ, anh gia nhập phòng thí nghiệm vật liệu sinh học tại MIT dưới sự hướng dẫn của GS. Robert Langer – đồng sáng lập công ty Moderna, nơi anh bắt đầu chuyên tâm vào nghiên cứu các vật liệu sinh học ứng dụng trong y học.
Với hơn 16 năm nghiên cứu và giảng dạy tại Mỹ, anh đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, sở hữu hơn 20 bằng sáng chế và được vinh danh là thành viên cao cấp của Viện Hàn lâm các Nhà phát minh Mỹ. Trong những năm qua, anh không chỉ tập trung vào nghiên cứu mà còn dành nhiều tâm huyết cho việc đưa lĩnh vực Công nghệ Y sinh về Việt Nam.
Miếng dán vaccine: Tương lai của tiêm phòng?
Là một trong những dự án chính tại phòng thí nghiệm của GS. TS. Nguyễn Đức Thành, công nghệ miếng dán vaccine được xem là bước tiến đột phá trong việc triển khai vaccine trên toàn cầu. Khác với phương pháp tiêm truyền thống, miếng dán vaccine có những điểm nổi bật:
- Loại bỏ mũi tiêm: Sử dụng những vi kim siêu nhỏ giúp hấp thụ vaccine qua da, giảm đau đớn và nguy cơ lây nhiễm chéo.
- Tiện lợi và an toàn: Dán lên da và bóc ra sau vài phút, giúp triển khai vaccine nhanh chóng đến những vùng xa, thiếu hạ tầng y tế.
- Giữ được ở nhiệt độ bình thường: Giúp khắc phục nhược điểm của vaccine truyền thống, vốn cần bảo quản ở nhiệt độ thấp.
Công nghệ này hứa hẹn sẽ thay đổi cách tiêm phòng trong tương lai. Thay vì phải đến cơ sở y tế để tiêm chủng, người dân có thể nhận miếng dán vaccine qua đường bưu điện và tự sử dụng tại nhà. Điều này không chỉ giúp giảm tải áp lực cho hệ thống y tế mà còn tăng khả năng tiếp cận vaccine cho hàng triệu người trên thế giới.
Bên cạnh đó, phòng thí nghiệm của GS. TS. Nguyễn Đức Thành cũng tập trung nghiên cứu cách làm bền vaccine mà không cần bảo quản ở nhiệt độ lạnh. Đây là một bước tiến quan trọng, đặc biệt đối với các quốc gia có điều kiện hạ tầng y tế hạn chế.
“Mọi người chỉ cần dán đúng một lần duy nhất và hầu như không đau. Nó đã được lập trình sẵn để vaccine có thể được nhả ra ở các thời điểm khác nhau. Và rất nhiều loại vaccine có thể đưa vào cùng một miếng dán, kể cả hàm lượng vaccine cũng được kỹ thuật hoá để đưa ra liều lượng khác nhau.” – GS. TS. Nguyễn Đức Thành
Việt Nam và cơ hội phát triển Công nghệ Y sinh
GS.TS. Nguyễn Đức Thành cũng chia sẻ những nhận định về lĩnh vực Công nghệ Y sinh tại Việt Nam. Theo anh, hiện nay, Việt Nam chưa có nhiều chương trình đào tạo và nghiên cứu vật liệu sinh học, đây là rào cản lớn cho sự phát triển công nghệ y tế trong nước. Tuy nhiên, anh đang hợp tác với ĐH Bách khoa Hà Nội và nhiều đối tác quốc tế để xây dựng chương trình đào tạo hướng đến thế hệ nhà khoa học mới.
Anh cho rằng để ngành Công nghệ Y sinh phát triển mạnh tại Việt Nam, cần có sự đầu tư dài hạn vào giáo dục, nghiên cứu và hợp tác quốc tế. Các trường đại học nên xây dựng các khoa chuyên biệt về Y sinh, thu hút các nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài trở về giảng dạy và nghiên cứu. Bên cạnh đó, cần có chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực này, tạo điều kiện cho các nghiên cứu ứng dụng sớm được thương mại hóa.
GS. TS. Nguyễn Đức Thành cũng đang tích cực tổ chức các hội nghị quốc tế về Công nghệ Y sinh tại Việt Nam nhằm nâng cao nhận thức và kết nối các nhà khoa học trong nước với cộng đồng nghiên cứu toàn cầu. Anh tin rằng, nếu có một chiến lược phát triển đúng đắn, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm nghiên cứu và ứng dụng Công nghệ Y sinh trong khu vực.
Lời khuyên cho sinh viên và nhà nghiên cứu trẻ
Với những bạn trẻ đang quan tâm đến lĩnh vực Công nghệ Y sinh, GS. TS. Nguyễn Đức Thành nhấn mạnh tầm quan trọng của sự kiên nhẫn và tinh thần học hỏi không ngừng. Theo anh, thử thách lớn nhất trong nghiên cứu khoa học là sự kiên nhẫn và tính dài hạn của quá trình. Nghiên cứu không bao giờ kết thúc, càng đi sâu càng phát sinh nhiều vấn đề mới cần giải quyết. Để có thể tạo ra một sản phẩm thực sự ứng dụng được cho con người, cần một lộ trình rõ ràng và chiến lược nghiên cứu cụ thể.
Bên cạnh đó, yếu tố con người cũng là một thách thức quan trọng. Trong quá trình làm việc nhóm, đặc biệt với sinh viên và nghiên cứu sinh, không phải lúc nào công việc cũng suôn sẻ. Các sinh viên mới có thể gặp khó khăn về kiến thức, thất bại trong nghiên cứu và mất động lực. Những lúc này, sinh viên có thể tìm đến Giáo sư hướng dẫn, không chỉ để trao đổi về chuyên môn mà còn nhận các hỗ trợ tâm lý cần thiết, giúp họ vượt qua khó khăn để tiếp tục theo đuổi con đường nghiên cứu dài hạn.
Một điểm quan trọng mà anh luôn nhắc nhở sinh viên là cần phát triển kỹ năng giao tiếp. Anh cho rằng, một nhà khoa học giỏi không chỉ cần giỏi chuyên môn mà còn phải biết cách trình bày ý tưởng, viết đề xuất nghiên cứu và kêu gọi tài trợ. Chính nhờ khả năng giao tiếp tốt mà anh đã thành công trong việc gọi vốn từ các tổ chức lớn như Quỹ Bill & Melinda Gates, NIH và USDA.
Ngoài ra, anh khuyến khích các bạn trẻ nên tham gia các dự án nghiên cứu ngay từ khi còn học đại học. Việc làm nghiên cứu sớm không chỉ giúp tích lũy kinh nghiệm mà còn mở ra nhiều cơ hội học bổng và hợp tác quốc tế.
“Không quan trọng là người trẻ hay người già, những ý tưởng thực sự có tính đột phá, có thể thay đổi thế giới, vẫn luôn được chấp nhận một cách cởi mở” – GS. TS. Nguyễn Đức Thành
Với vai trò là giáo sư, nhà khoa học, và doanh nhân, GS. TS Nguyễn Đức Thành phải đảm nhiệm nhiều công việc cùng lúc như giảng dạy, xin tài trợ, quản lý phòng thí nghiệm, điều hành startup và đánh giá đề tài nghiên cứu. Khối lượng công việc lớn và yêu cầu phải làm nhiều nhiệm vụ cùng lúc đôi khi cũng là một thách thức khiến anh cảm thấy quá tải. Tuy nhiên, tình yêu dành cho lĩnh vực Công nghệ Y sinh và khát vọng giúp đỡ con người chính là động lực giúp anh tiếp tục theo đuổi con đường nghiên cứu của mình.
Với những bước tiến trong công nghệ y sinh và khát vọng mang khoa học về Việt Nam, GS.TS. Nguyễn Đức Thành là minh chứng cho sự kết hợp giữa khoa học và thực tiễn. Các dự án như miếng dán vaccine không chỉ mở ra cơ hội mới cho y học thế giới mà còn đột phá con đường cho công nghệ sinh học tại Việt Nam.
Nhìn về tương lai, GS. TS. Nguyễn Đức Thành mong muốn Việt Nam sẽ sớm trở thành một trung tâm nghiên cứu Công nghệ Y sinh hàng đầu khu vực, nơi mà các nhà khoa học trẻ có thể phát huy hết tiềm năng của mình để tạo ra những thành tựu mang lại lợi ích cho xã hội.
Hành trình đầy tâm huyết của GS.TS. Nguyễn Đức Thành trong việc tiên phong phát triển Công nghệ Y sinh và mang tri thức khoa học phục vụ cộng đồng được thể hiện trọn vẹn tại tập 5 của Proud Vietnam – Mùa 2. Mời quý khán giả theo dõi tại đây.
Thảo luận về bài viết